Piwnicki Stanisław (1. poł. XIX w.), marszałek Sejmu Królestwa Polskiego, prezes Komisji Woj. Sandomierskiego i Kaliskiego. Był synem Dominika (1768–1794), szambelana królewskiego, i Heleny z Konarskich. P. był radcą prefektury, a w r. 1816 został mianowany komisarzem obwodu płockiego. W l. 1821–6 był prezesem Komisji Woj. Sandomierskiego. Przyczynił się wówczas do zorganizowania państwowej służby fabrycznej na tym terenie. Wybrany na deputowanego II okręgu miasta Kalisza na Sejm Królestwa Polskiego, mianowany został w r. 1825 marszałkiem Sejmu. P. był kandydatem rządowym, sam fakt nominacji wzbudził zastrzeżenia w Izbie Poselskiej, gdyż zgodnie z przyjętym dotąd zwyczajem marszałka mianowano spośród posłów, a nie deputowanych. Do nominacji P-ego ustosunkowano się niechętnie, uważając go za człowieka «mało zdolności, a jeszcze mniej poważania mającego» (K. Barzykowski), zawdzięczającego wybór powolności i uprzejmości swojej w postępowaniu z reprezentantami (F. Skarbek). Po złożeniu przysięgi i wręczeniu mu laski marszałkowskiej P. przemówił krótko i dość bezbarwnie, zapewniając o wierności i przywiązaniu Izby do cesarza i obiecując, że nie zawiedzie zaufania ani władz, ani współobywateli. Jako marszałek łączył wypełnianie rozkazów rządowych z taktem osobistym. Na sejmie w r. 1825 wprowadził w życie instrukcje rządowe, hamując wystąpienia opozycyjnej grupy kaliskiej, a równocześnie unikając gwałtowniejszych zatargów dzięki umiejętnemu łagodzeniu ostrzejszych posunięć. Starał się raczej nawiązywać stosunki z opozycjonistami i jako marszałek przyczynił się do spokojnego przebiegu obrad. Drukiem ukazał się jego Głos… na zakończenie sejmu w Izbie Senatorskiej dn. 13 czerwca 1825 (W. 1825), przetłumaczony też na język francuski.
Dn. 14 I 1826 P. został mianowany prezesem Komisji Woj. Kaliskiego. W okresie powstania listopadowego Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Policji złożyła 10 I 1831 wniosek o usunięcie kilku prezesów komisji wojewódzkich, a wśród nich i P-ego. Równocześnie jednak P. został wysunięty na stanowisko prezesa woj. płockiego. Tymczasem 21 I 1831 Rada Najwyższa Narodowa mianowała P-ego członkiem Komisji Potrzeb Wojska, wzywając go jednocześnie do niezwłocznego przybycia do Warszawy. P. wyjechał do Warszawy 25 I 1831, a w związku z objęciem przez niego funkcji w Komisji Potrzeb Wojska Rada Najwyższa Narodowa zwolniła go 7 II 1831 ze stanowiska prezesa Komisji Woj. Kaliskiego.
Po upadku powstania P. został ponownie we wrześniu 1831 mianowany prezesem Komisji Woj. Kaliskiego, jako przedstawiciel władz Królestwa i realizator polityki rządowej. Wówczas zalecił wszystkim miastom i magistratom, aby przywróciły porządek, oraz nakazał zniesienie orłów i pieczęci polskich i zastąpienie ich godłem rosyjskim. Stanowisko prezesa zajmował do r. 1834; od r. 1835 pracował w Komisji Skarbu Królestwa Polskiego, a w r. 1840 był dyrektorem Komisji Spraw Wewnętrznych.
P. był członkiem loży Wielki Wschód Narodowy Polski (w r. 1819), ponadto członkiem honorowym loży «Doskonałość», założycielem i mistrzem loży «Ludzkość», członkiem honorowym loży «Ścisłe Milczenie» (w r. 1821). Z praw nowego szlachectwa w Królestwie Polskim wylegitymował się w r. 1839. Odznaczony był Orderem Św. Anny I kl. i Św. Stanisława I kl.
Ożeniony z Julią, córką Stefana Karnkowskiego (zob.), miał córkę Zofię, żonę 1. v. Antoniego Sumińskiego, generalnego dyrektora poczt i policji Król. Pol., 2. v. Jana Trzcińskiego, syna Eugeniusza, właściciela dóbr Sikorz i Słotwin, córkę Julię, żonę Antoniego Borzewskiego, oraz syna Adolfa, powstańca 1830/1, radcę Dyrekcji Ubezpieczeń, kierownika Wydziału Miast i właściciela dóbr Starorypin w pow. lipnowskim.
Estreicher w. XIX; Gerber R., Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808–1831, Wr. 1977 (dotyczy syna P-ego Adolfa); Uruski; Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; Rocznik urzędowy obejmujący spis naczelnych władz cesarstwa, wszystkich władz i urzędników Królestwa Polskiego na r. 1850, W. 1850 (dotyczy syna P-ego Adolfa); – Barszczewska A., Województwo kaliskie i mazowieckie w powstaniu listopadowym, w: Osiemnaście wieków Kalisza, Kalisz 1962 III 205–24; Brandys M., Koniec świata szwoleżerów, T. 1: Czcigodni weterani, W. 1972 s. 370–1; Dzieje Kalisza. Praca zbiorowa pod red. W. Rusińskiego, P. 1977 (A. Barszczewska, Ustrój miasta, ruch narodowy i społeczno-polityczny. A. Okres od 1815 do 1864 r.); Gąsiorowska-Grabowska N., Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim 1815–1918, W. 1965 s. 40; Przelaskowski R., Sejm Warszawski 1825 r., W. 1929; Rostocki W., Administracja lokalna w Królestwie Polskim wobec powstania listopadowego, w: Powstanie listopadowe 1830–1831. Dzieje wewnętrzne. Militaria. Europa wobec powstania, Pod red. W. Zajewskiego, W. 1980 s. 159, 161, 162; Skarbek F., Dzieje Polski. Cz. II, P. 1877 s. 183, 184; Więckowska H., Opozycja liberalna w Królestwie Kongresowym 1815–1830, W. 1925, Rozpr. Hist. Tow. Nauk. Warsz., III z. 2; – Barzykowski S., Historia powstania listopadowego, P. 1883 I; Diariusz Senatu Sejmu Królestwa Polskiego 1825, W. 1828; Dziennik Praw Królestwa Polskiego, 1816 r.; Korespondencja Lubeckiego z ministrami sekretarzami Stanu Ignacym Sobolewskim i Stefanem Grabowskim, Kr. 1909 IV; Koźmian K., Pamiętniki, P. 1865 III 92; – AGAD: Sekretariat Stanu Królestwa Polskiego, Sygn. 16 (1826–27), Władze Centralne Powstania 1830/31, Sygn. 455 k. 99–100, 132–133, 231–233, sygn. 523 k. 29, sygn. 524 k. 13, 22, 24, 30–31, 33, 34, 49.
Red.